Hoewel Beethoven meer dan tachtig vocale werken schreef, speelden deze doorheen de geschiedenis steeds een secundaire rol. Onterecht, zo bewijst dit album van tenor Daniel Behle en pianist Jan Schultsz. Zij zetten het belang van deze collectie overwegend korte liederen in de verf.
Wat meteen opvalt, is dat hij velen moet hebben geïnspireerd. Schubert – en Schumannaanhangers kunnen hun hart ten volle ophalen. Intussen is het ook voor musicologen duidelijk geworden dat Beethoven de wortels heeft geplant voor het nieuwere liedgenre dat de decennia na zijn dood zou volgen. Het belang van de lyrische wisselwerking tussen gezongen woord en pianistieke begeleiding spelen hierbij een belangrijke rol. Het is typisch voor de Duitse school dat men betracht via het Lied poëzie het hart optimaal te laten raken.
Hoe hij zijn teksten koos, moet puur op gevoel zijn geweest. We komen een aantal schrijvers en dichters tegen die nooit echt superberoemd worden. Maar toch duiken hier en daar namen op als Goethe. De teksten moeten steeds een persoonlijke boodschap voor de componist hebben bevat, soms zelfs een existentiële kwestie. Dit is een principe dat we voornamelijk bij Schubert zien terugkeren, al is er bij de liederen van Beethoven zo geen uitgesproken gevoel van melancholie. Eerder vriendschap, hoop en verlangen.
Zärtliche Liebe is een van de meer gekende melodieën, geschreven op een gedicht van Wilhelm Herrosee in 1797. Een eenvoudig lied, waarvan het lyrische karakter meteen naar het hart van de luisteraar grijpt. Adelaide opus 46 op tekst van Friedrich von Matthisson werd door Beethoven als een cantate beschreven en zit qua stijl tussen twee muzikale tijdperken in. Traditionele muzikale structuren roepen diepere kleuren en gevoelens op. De Gellert Lieder opus 48 komen dan weer uit een periode van depressie, de tijd waarin Beethoven eveneens de Eroica schreef. Het Maisegesang opus 52 nr 4 is een van de eerste keren dat tekst van Goethe op muziek werd gezet en dus een belangrijk kantelpunt in de geschiedenis van het Lied.
Zonder grote woorden hoort u moeiteloos wat dit album wil vertellen. Dat Beethoven ergens toch de grondlegger is geweest van het Duitse romantische Lied. Hoewel hij met beide voeten nog in het Classicisme zat, was zijn geest al veel verder geëvolueerd. Hij voelde de noodzaak om vocaal werk een diepere betekenis te geven en om woorden via muziek een grotere waarde te bezorgen.
Een album vol puur genot en vroeg romantiek.
PC10433 Pan Classics – Gegenliebe lieder – http://www.outthere-music.com