Wanneer we de term variaties beschrijven, betreft het eenvoudigweg een soort van bewerkte herhaling van een thema. Niet is echter minder waar. Het is een echte kunst voor de componist en uitvoerend muzikant om variaties pittig tot hun recht te laten komen. Toppianiste Clare Hammond neemt ons mee op weg naar de meest gedurfde composities en combinaties.
Pittig en pianistiek hoogstaand is een understatement wat dit album betreft. Er wordt gekozen voor muziek uit de twintigste eeuw, die zelf doorspekt is met eeuwenlange inspiratie en mogelijkheden. Te beginnen met een volksthema van Karol Szymanowski (1882-1937), gevolgd door tien variaties die trots met liefde afwisselen, geborgenheid met strijdvaardigheid. Helmut Lachenman schreef in 1956 vijf variaties op een thema van Franz Schubert, waardoor de luisteraar wordt ondergedompeld in een emotioneel strijdtoneel, dat toch als thuiskomen aanvoelt binnen een unheimliche sfeer. Een bevreemdend, troostend en herkenbaar gegeven maakt zich doorheen de verschillende stappen meester van het geheel.
Harrison Birtwitsle (geb. 1934) liet zich zoals vele inspireren op de eindeloze mogelijkheden binnen Johann Sebastian Bachs Goldbergvariaties. Een zuivere, spaarzame compositie laat het toe dat de stiltes zich meester maken van een realiteit die soms bevreemdend kan lijken, maar eigenlijk heel erg als thuis aanvoelt. John Adams (geb. 1947) verklaart eveneens de liefde aan de Goldbergvariaties, met een knipoog Bill Evans, op zo’n manier dat deze compositie laagdrempelig doch fijnzinnig is voor de amateurpianist.
Het meest vooruitstrevende werk van dit album is zonder twijfel dat van Aaron Copland uit 1930; een pianistiek abstract stuk, met herkenbare hints richting Beethoven, maar met duidelijke keuzes richting dissonantie, een stuk voor de durvers onder publiek en pianisten. Uitersten worden opgezocht en dankzij een secure opvoering prachtig aan mekaar gelast. Ook Hindemith neemt ons mee naar een gebroken wereld, maar dan eentje van zoveel variaties als er gevoelens kunnen bestaan wanneer wanhoop en nostalgie het overnemen. Het stuk werd geschreven nadat zijn muziek in nazi-Duitsland werd verboden.
Het is Sofia Gubaidulina (geb. 1931) die ons meeneemt naar een temperamentvolle wereld, door een contrastrijke Chaconne te schrijven. De traditionele barokvorm wordt gerespecteerd, maar grote lyrische contrasten maken zich meester van het stuk.
Virtuoos, leerrijk, mysterieus aantrekkelijk. Technisch top. Dit album is er eentje voor de klavierfijnproever, voor de nieuwsgierige melomaan, of voor de liefhebber die dat tikje meer bewustzijn verkiest. Clare Hammond neemt u via de stem van de twintigste eeuw mee naar de tonen van de vroege barok en romantiek en verkent ze in alle kleuren.
Legendes die zich lieten inspireren door legendes, legendarisch opgevoerd, in een intieme setting waarin zoveel kleuren en emoties zich kunnen manifesteren. Warm aanbevolen.
BIS 2496 http://www.outhere-music.be