Schubert raakt steeds weer de gevoelige snaar, of men nu wil genieten van melancholie, wil huilen van geluk of gewoon zich wil laten meeslepen door de emotie van het moment. Dat hij de reputatie had een eenzaat te zijn, die mentaal eeuwig rondzwierf en hierop gedijend componeerde is een algemeen aanvaarde stelling.
Toch waren het niet enkel slecht financieel management, vrouwen en drank die zijn bestaan kleurden. De man en zijn talent werden tijdens zijn leven opgemerkt door een aantal personen met aanzien en een neus voor fijnzinnige lyriek en muzikale perfectie. Het is inderdaad zo dat zijn vader hem liever in zijn voetsporen zag treden als leraar, maar het was zijn twaalf jaar oudere broer Ignaz die hem de liefde voor de piano bijbracht. Op school was hij eigenlijk vrij populair en het was niemand minder dan Antonio Salieri die zijn aanbevelingsbrief maakte om de keizerlijke muziekkapel vervoegen en zo naar het Akademisches Gymnasium te kunnen. Het letterlijke klopt dus helemaal niet aan het algemeen aangenomen beeld – trouwens zeer mooi weerlegd in de biografie van Yves Knockaert.
Er volgde een eenzame periode voor de jonge Schubert, waar tijdens hij toch tevergeefs probeerde zijn vader te assisteren binnen het onderwijs. Hij kreeg een tijdje onderdak van dichter en librettistFranz Schober, waarna hij naar Hongarije trok om de dochters van de graaf van Esterházy te onderwijzen. Het begon mee te zitten, en Schubert kreeg behalve medewerking van Schober, ook nog assistentie van zijn vriend, de oudere zanger Michael Vogl – een schoolvriend van Mozarts leerling Süssmayer. Het kan dus gezegd dat Franz Schubert wel degelijk van enig succes genoot tijdens zijn korte leven, vooral naar het einde toe.
Het was een periode van romantiek, van dromen over groene weilanden en dames met parasols. Dat de berglandschappen in het eigen Oostenrijk en de Schotse Highlands tot de verbeelding spraken, is niet verwonderlijk. Dit wist pianist Daniel Lebhardt mooi in kaart te brengen op een album vol Duitse en Schotse dansen, Ländler en maar liefst 30 menuetten met trios. Een album vol leven.
We leren een Schubert kennen die de omgeving waarin hij ronddwaalt in kaart brengt, de ziel van het land schetst en de vreugde van de lentedag in de mooie natuur, in tegenstelling tot de barre onherbergzame winter. En toch is er mooie aandacht voor melancholie tussen de nootjes door, Schuberts ware aard schuilt steeds om de hoek. Zonnestralen van ontroering. Prachtige aandacht voor de exacte lezing van de partituur die tot verwondering stemt. Men voelt de voeding van zijn voorgangers – waaronder Beethoven – alsook een mooie intellectuele uitwisseling. Daniel Lebhardt studeerde in Budapest, woont in Birmingham en wist begon zijn carrière met werk met orkest van Beethoven. Dat hij deze stempels doordrukte in zijn beleving van Schubert is merkbaar.
Schubert stierf jong, maar onze musici houden hem levend. Er is fenomenaal veel Schubert op de markt gekomen de jongste maanden, waarbij iedere artiest de componist op zijn eigen manier probeert te lezen en over te brengen. Hier leren we de levenslustige Schubert kennen die mocht onderwijzen en publiceren. Puur en onversneden., zoals op het mooie- verloren – schilderij van Andreas Schmidt dat op de cover prijkt.
Schubert – 30 Minuets – Naxos 2020 – 8574145 – 51 minuten – http://www.outhere-music.com