Carlo Gesualdo was prins van Venosa tijdens de bloeiende periode van de Renaissance. De man had voor zijn nobel bestaan al behoorlijk wat tragiek meegemaakt in zijn leven. Zo was er bijvoorbeeld de moord op zijn eerste vrouw en haar minnaar. Hij zou hertrouwen met Leonora d’Este, een nicht van Alfonso d’Este, hertog van Ferrara en echtgenoot van de muzikaal en intellectueel begaafde Isabella d’Este.
Gesualdo moet een uitzonderlijk begaafd luitspeler zijn geweest die ook componeerde op zijn instrument, zoals Palestrina dat voor hem ook al deed. In 1631 werden zijn zes boeken met Madrigalen gepubliceerd. Hij ontmoette mannen als graaf Alfonso Fontanelli die zijn uitzonderlijke gave zouden bejubelen. Het was in Ferrara, aan de Este muziekkapel dat hij de meest gerenommeerde muzikanten zou ontmoeten, een beetje als in een waar geworden droom. Naast virtuoos, was hij ook bijzonder bedreven in het vinden van nieuwe formules om zijn partituren zo fijnzinnig mogelijk neer te zetten. Luitisten waren dan ook de grootste vernieuwers van hun tijd. Niet zo heel lang geleden werd een mooie collectie manuscripten ontdekt door Franco Pavan, waaronder muziek van Gesualdo en zijn tijdgenoten die hij moet ontmoet hebben tijdens zijn verblijf aan de kapel. Het is in deze geest, dat luitist Bor Zuljan zijn album, opgedragen aan Gesualdo heeft willen opnemen.
Zoals de het vorige album van Zuljan, gaat het telkens om een soort van tijdcapsule die men in zijn hersenen onmiddellijk weet aan te kleden. Het volledige kader van een vervlogen tijd wordt verpakt in noten. We worden ook meegenomen naar de fascinerende evolutie binnen het gebruik van verschillende soorten luiten en welke invloed dat op composities en tablaturen had. Zo zou Gesualdo oorspronkelijk de kleinere chitarrino hebben gespeeld om vervolgens mee aan de wieg van de ontwikkeling van de langere aartsluit te staan. Allemaal boeiende verhalen die u in geuren en kleuren kunt ervaren in het bijhorende boekje. Aanrader is u helemaal te laten onderdompelen en het boekje simultaan te lezen met het beluisteren van het album. Een kostuumfilm waar u zich de beelden zo zelf bij kunt voor de geest halen.
Meer dan gedrukte madrigalen zijn er niet meer echt voorhanden van Gesualdo, omdat hij zich als aristocraat moeilijk een standpunt kon innemen door een keuze te maken voor de ene drukker of de andere. Toch liet hij op oudere leeftijd die gedachten varen waardoor er nog werk met zijn naam onder kon worden bewaard. Hij heeft waarschijnlijk nooit vermoed welke weg zijn muziek ooit zou afleggen.
Het instrument dat gebruikt werd voor deze opname werd gebaseerd op het toen nieuwe instrument met lange nek dat in Ferrara aan Gesualdo werd toevertrouwd, komende uit Rome.
U hoort een zo authentiek mogelijk geluid van het nieuwe instrument uit vervlogen tijden, levendiger dan ook. Naast muziek van Gesualdo zelf, leert u ook die kennen van Piccinini – die het voorstel aan bouwer Eberle deed om de nek van het instrument te verlengen, Kapsberger, Melli, Saracini en Castaldi.
Een intiem album om van te genieten bij zonsondergang (onze serveersuggestie)
Ricercar RIC434 – http://www.outhere-music.com