Het moet zowat een van de oudste melodieën zijn, die aan Kerst kan gelinkt worden, de mooie getoondichte verzen over de ontsprongen roos die mocht bloeien in het hartje van de winter – gelinkt aan de geboorte van het Licht.
Es ist ein Ros entsprungen, aus einer Wurzel zart, wie uns die Alten sungen, von Jesse kam die Art. Und hat ein Blümlein bracht. mitten im kalten Winter, wohl zu der halben Nacht.
In 1599 dook de tekst voor het eerst op in het Speyrer Gesangbuch, en werd in 1609 naar een vierdelige versie bewerkt door Michael Praetorius. Deze versie werd gepubliceerd in zijn Musae Sioniae (in negen delen). Praetorius schreef zowat de belangrijkste geschiedkundige muzikale naslagwerken van de barokperiode. Hij zorgde ervoor dat veel werd heropgepikt door andere componisten en voerde zelf ook veel van de manuscripten die hij verzamelde uit. Daarom worden er vaak dingen aan hem toegeschreven die hij eigenlijk bewerkte en inventariseerde.
Hij moet daarmee zowat de meer populaire culturele verslaggever en publicist van zijn tijd zijn geweest, en laat ons een schat van informatie na. Dat hij langs twijfelde tussen studies filosofie, theologie en muziek, zorgde voor de rijkheid van zijn geest. Het laatste leek te winnen, gezien hij organist werd aan verschillende kerken in de omgeving van was nu Berlijn is, om later meer centraal in het hedendaagse Duitsland aan de slag te gaan als Kapellmeister. Maar toch, zijn netwerk reikte zelfs tot Budapest en Kopenhagen. Wereldburger in een tijd van paard en kar. Zijn vriendschappen, contacten, zijn bezigheden als docent, en nog zoveel meer creëren een optelsom die haast niet te geloven is. De man moet nauwelijks geslapen hebben, gezien het werk dat hij achterliet. Men kan hem gerust de eerste muziekmanager hebben noemen. Zijn algemene kennis en passies voedden zijn activiteiten en netwerk zonder twijfel op exponentiële wijze.
Eigenlijk kennen we de melodie allemaal, we kunnen ze minstens neuriën. Dit album begint met de roos, maar geeft de luisteraar nog zoveel meer inzage in hetgeen hij verzamelde. Het is haast een schande dat uit zo’n verzameling -waarvan veel verloren ging tijdens het verhaal van reformatie en contrareformatie – slechts een enkel werk tot het algemene kennis-oor behoort en in ons collectieve geheugen huist.
Hoe zijn werk dient uitgevoerd te worden? Daarin volgt iedere uitvoerder puur zijn of haar hart, en daar draait het met Kerstmis tenslotte om, het volgen van het hart, het zoeken van het goede en het schone.
Het Dresdner Kammerchor o.l.v Hans-Christoph Rademann geef u alvast hun versie, binnen een sfeervolle setting, waarbij een oprecht gevoel heerst van licht in de donkere nacht. Stemmen zijn de vlammen, van een boodschap die gerust een heel jaar door mag galmen.
Een naslagwerk, een ontdekking, nostalgie of puur genieten. Dit schijfje zorgt ervoor.
Accentus Music – ACC 30505 http://www.outhere-music.be