Deze twee betekenisvolle muzikale figuren van de Franse Derde Republiek componeerden elk vrij veel muziek voor stem; opera’s en operettes, cantates, oratoria, geestelijke muziek en een aanzienlijk aantal liederen. Veel minder gekend is hun seculair koorwerk. Toch is het erg de moeite waard om te ontdekken.
Sinds zijn jeugd, was Reynaldo Hahn (1874-1947) een bewonderaar van Camille Saint-Saëns (1835-1921). Tijdens een verblijf aan de Dieppe met zijn grote geliefde Marcel Proust, ontmoette hij zijn idool voor het eerst. Ondanks hun leeftijdsverschil – toch wel een generatie – werden ze vrienden en kruisten ze later graag mekaars pad in de Parijse salons.
Het was vooral voor het publiek van de salons dat Hahn zijn koorwerken componeerde. De oorspronkelijke uitvoerders waren amateur-zangers uit betere kringen, in samenwerking met dirigenten als Charles Bordes en Jules Griset. Ook Hahn zelf en Saint-Saëns namen geregeld de dirigeerstok in de hand. Ook Gabriël Fauré raakte betrokken toen Marguerite de Saint-Marceaux hem vroeg een privé-koor te stichten in haar salon. Het was puur enthousiasme waardoor deze koren konden opleven. Die traditie begon eigenlijk al rond 1830 en ook Saint-Saëns schreef voor hen – de Orphéons.
Een aantal liederen, zoals Hahn’s à la Lumière en l’Obscurité worden op dit album van Alpha Classics voor het eerst opgenomen – een wereldpremière dus. Rijke harmonieën en complexe structuren verraden de hoge kwaliteit waarmee deze ensembles moeten gezongen hebben. Amateur zijn had toen een heel andere betekenis dan de dag van vandaag.
Hahn en Saint-Saëns moeten beiden geïnspireerd zijn geworden door madrigalen en renaissance-muziek, die op dat moment door een revival gingen. Hier en daar zelfs een barok-invloed. Een echte vernieuwing in de Franse koortraditie. Beide componisten besteedden ook veel aandacht aan de poëzie van de teksten.
Men mag gerust stellen dat Hahn en Saint-Saëns samen de weg hebben geplaveid voor de latere koorwerken van Debussy, Ravel en Poulenc.
Het is geweten hoe prachtig a cappella muziek klinkt, het is het absolute neusje van de zalm binnen het vocale repertoire. Een mooi huwelijk tussen woorden en noten. Klank met betekenis. Een album vol ontdekking en genot. Werken vol expressieve kracht.
Een blik in de salons, maar dan anders dan men verwacht. Geen piano met solozanger, maar vele zangers die samen de melodie bepalen. Twaalf a cappella werken, een met pianobegeleiding.
Uitgevoerd door Accentus o.l.v. Christophe Grapperon. Eloïse Bella Kohn – piano.
ALPHA 864 – http://www.outhere-music.com