Het label Ricercar ging in 1980 van start met een zeer divers aanbod, waaronder oude instrumenten. Daarnaast vonden zij het belangrijk om een mooie wisselwerking tot stand te brengen tussen hedendaagse componisten en uitvoerders. Laat dit album de bekroning zijn- gevestigde waarden binnen de kennis van de oude muziek brengen op hun instrumenten werk van hedendaagse componisten zoals Philippe Boesmans, die mee aan de wieg van het label stond om zo samen te groeien. Na 40 jaar Ricercar kan gerust gezegd worden dat dit album een terechte hommage is aan deze pioniers.
We mogen toch wel trots zijn dat ons land tot de koplopers behoort wat historisch onderzoek betreft. Hiervan zijn een mooie reeks opnames hoorbare getuigen. Sigiswald en Wieland Kuijken, Janine Rubinlicht en Robert Kohnen richtten het Alarius ensemble in de vroege jaren 60 op te Brussel en andere begeesterden zoals InALTO, Clematis en LÁcheron zouden volgen. Werken van oude meesters werden als basis gebruikt voor nieuwe composities, waarbinnen oude technieken een nieuwe betekenis krijgen. Zo vond Pierre Bartholomée zijn inspiratie bij Marain Marais, een project dat hem samen met Alarius sinds de jaren 60 bezighield en in een oude (enige) opname toegevoegd werd aan het album. Ook oude orgeltechnieken werden na de oorlog historisch herbekeken. Het was de Luikenaar Pierre Froidebise die zich in de naoorlogse jaren bezighield met het onderzoek rond renaissance orgeltechnieken, hetgeen in maar liefst drie LP’s resulteerde. Ook op deze speciale CD krijgt het orgel een voorname plaats binnen de composities van Philippe Boesmans en Bernard Foccroule.
Ook worden instrumenten in bezettingen geplaatst die zelden tot nooit in oude bezettingen voorkomen, zoals de Fancy upon Teares van Benoît Mernier, een gloednieuwe compositie, gebaseerd op het eeuwige tranendal van de renaissaince luitcomponist John Dowland. Niet enkel instrumentale technieken werden helemaal ontleed, maar ook stemtechnieken dankzij het ensemble L’Acheron. Dit alles kunt u samen met maar liefst 16 blz gedetailleerde uitleg terugvinden in het uitgebreide begeleidende boekje om de omkadering en evolutie van het onderzoek en de composities volledig te kunnen begrijpen.
Men ervaart op dit album een zekere oude sereniteit en mystiek, samen met nieuwe klanken, die op geen enkele manier afbreuk doen aan de oude traditie, maar net extra klankkleurschakeringen oproepen. Dit is een album van mogelijkheden en groei, waarbinnen oude missen en fantasieën een vervolg kennen binnen een originele instrumentale setting en benadering ervan. Alsof de luthiers en orgelbouwers van toen samen met de componisten een eeuwig leven van creativiteit werd aangeboden. Wat alvast zeker is, is dat de rust van oude gewelven, ook met nieuw geschreven klanken een bijzondere rust kan bieden. Hartelijk aanbevolen.
RIC 421 For Early instruments – http://www.outhere-music.fr
Alarius Ensemble, 1965. privé-collectie Sigiswald Kuijken