Het Oosten is steeds een bron van inspiratie geweest voor beeldende kunstenaars en componisten. Vooral tijdens de late Romantiek en het fin-de-siècle was er een hele hype. Het was bijvoorbeeld de periode waarin er in Brussel een moskee werd gebouwd, toen nog enkel voor uiterlijke doeleinden. De oostenwind voerde droomachtige taferelen mee waar iedereen in wilde verdrinken.
Droom
De Belgische mezzo-sopraan Clotilde van Dieren neemt u met haar nieuwe album La Chanson du vent mee op sleeptouw naar die wereld, onder pianobegeleiding van Katsura Mizumoto. Het is werkelijk een onderdompeling in de wereld van toen, met een knipoog naar de wereld van de karavanen zoals die toen werd ervaren. Een wereld waarin grootsteden in het Oosten nog niet bezoedeld waren met Westerse concepten. Een wereld waarvan men het leven als sprookjesachtige belevenis overromantiseerde. Men probeerde de woestijnwind te vangen in ritmes met arabesken, in een spel tussen mineur en majeur. De afwijkende tonen die niet vreemd, maar eerder zoet klonken spraken tot ieders verbeelding. Het zoete timbre van de stem van van Dieren beantwoordt aan die gedachte.
Verscheidene (vooral) Franse en Belgische componisten lieten hun gedachten naar het oosten reizen zonder er effectief zelf te zijn geweest. Onder hen Camille Saint-Saëns, Charles Gounod en Hector Berlioz. Het mooie aan deze melodieën is dat er een hele eigen fantasiewereld in wordt blootgelegd, er wordt een eigen betekenis gegeven aan de klank van het oosten. Pas later zou de oriëntaalse muziek echt worden bestudeerd. Het is net het dromen naar dat het surreëel maakt voor componist en luisteraar. Het is ook niet steeds zo dat de melodie persé oosters klinkt, soms draait het om nuances in tekst. Daarom geeft die album een terechte kijk op de muzikale, literaire en architecturale tendens van toen.
Belgisch
Naast deze grote namen, is er ook aandacht besteed aan een componist van bij ons. Adolphe Biarent (1871-1916) schreef met zijn acht melodieën voor mezzo-sopraan een uitdagend werk dat in de lijn zou kunnen gezien worden van de uitdagingen die het exotisme aan muzikanten bood. Deze acht melodieën lijken op het eerste gezicht onsamenhangend. Maar wanneer men gaat kijken naar de gedichten (van onder andere Maeterlinck en Verlaine) ziet men de verwijzing naar het respecteren van de rechten van de mens, naar vrijheid in muziek en gedachten. Maar ook zijn er verwijzingen naar landelijke rustieke romantische gedachten en taferelen. Het oriëntalisme zonder ervoor te moeten reizen. Eindigend met de totale zachtheid van Jean Lahors gedicht Le chanson du vent, dat op dit album twee werelden met mekaar weet te verbinden.
Laat u vervoeren door de wind, met teksten over de maan, over aanrakingen, over bloemen, karavanen en de broeiende zon boven de Kasbah waar een boom staat vol zoete appelsienen. Pluk en proef
Cypres CYP8614