We hebben het hier reeds meermaals aangehaald. De reden waarom een componist al dan niet in de geschiedenisboeken terechtkomt heeft niets te maken met kwaliteit, maar met bronnenmateriaal en de aanwending ervan. Zo verging het ook de muziek van de Oostenrijkse componist Martin Plüddemann (1854-1897), die balladen wist te schrijven als geen ander.
Eenvoud
Het waren echter de historici van zijn tijd en vlak erna die alle aandacht uitdroegen naar gevestigde namen zoals Schubert, Schumann en Brahms. Met alle respect, want het betreft eveneens genieën. Plüddemanns muziek kan aanvankelijk mainstream overkomen, maar na een kwartier luisterplezier aan dit dubbele album, zal eenieder moeten toegeven dat zijn muziek van een onnavolgbare kwaliteit is. Het bezingt lyrisch schoonheid. De weemoed van de romantiek wordt omgezet in blijdschap en hoop. Het zijn lieflijk, bekoorlijke populaire melodieën die in plaats van triviaal of vulgair, zeer fijnzinnig binnenkomen.
Sprechgesang
Plüddemann voerde zijn composities trouwens zelf uit voor publiek, zowel de zang als het klavier. Hij zou een goed geoefende zacht-zoete baritonstem gehad hebben, maar zou deze verloren hebben in 1880. De structuren waarin poëzie en muziek versmelten, worden gekarakteriseerd door een sterke betekenisvolle lyriek van ieder woord an sich. In zijn pianistieke werk hoort men overeenkomsten met Schubert, maar ondanks niet vermeld in het boekje, horen wij af en toe ook wat Chopin tussendoor. Niet enkel landschappen en sferen wist hij te creëren, hij doorweefde ze met declamatie over wat er toch zo hard in het hart leeft, hoop en verlangen. Een theatraal gegeven dat ook terug te vinden was in het oeuvre van Richard Wagner bvb. en in Bachs passies. Hij maakte eveneens gebruik van het Leitmotiv en culturele geschiedenis was belangrijk binnen de tekstkeuze. De declamatie binnen het liedgenre werd later door de nazi’s verheerlijkt, hetgeen de stijl onterecht in diskrediet bracht. Plüddemann geloofde net als zijn grote voorbeeld Loewe dat liederen bestonden omwille van het woord.
Impulsief
Zo zoet zijn liederen waren, zo onvoorspelbaar was zijn karakter. Vermoedelijk was het lied de enige manier om zich te uiten. Hij kon onterechte opmerkingen maken, die hij daarna steeds met zeer veel spijt wilde goedmaken. Toch was het onmacht en geen slechtheid of afgunst. Hij kon met het meeste respect opkijken naar de muziek van tijdgenoten. Het was een gevoelsmens met het hart op de tong, soms te impulsief, maar goed van inborst.
Deze uitgave van Naxos klinkt als een zalving voor uw ziel. Wedden dat u deze met graagte bij uw liedcollectie voegt?
Sfeervol en intens uitgevoerd door Ulf Bastlein (bariton), Hedayet Jonas Djeddikar (pianoforte).
Naxos 8.551460-61 – http://www.outhere-music.com