Gloedvolle herfsttinten
Michel Benita is een Frans-Algerijnse contrabassist die al sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw zijn sporen verdient vanuit de Parijse jazzscene. “Looking At Sounds” – waarop hij behalve de contrabas ook zijn laptop ‘bespeelt’ – is zijn tweede cd als bandleider op ECM.
Het slagwerk wordt in Benitas kwartet verzorgd door de Franse drummer Philippe Garcia. De Zwitser Matthieu Michel blaast op de bugel. De kans is klein dat je ons “De bugel, uiteraard!” zal horen roepen als je ons vraagt om een sexy instrument uit de jazzmuziek te noemen, maar Michel geeft ontegensprekelijk een heel eigen toets aan dit kwartet. De Belg Jozef Dumoulin vervolledigt het kwartet op Fender Rhodes – een instrument dat onmiddellijk associaties met ‘funky’ en ‘groovy’ klanken oproept; Dumoulin verrast met een meer melodieuze toets die zich spontaan vastklikt aan het geluid van de bugel en waarmee hij de witruimtes in de composities op deze cd traag inkleurt met gloedvolle herfsttinten.
Looking at sounds
Acht van de elf nummers op “Looking at sounds” zijn van de hand van Benita. De titeltrack is met acht minuten en negenendertig seconden het langste nummer op de cd; hierin tekent Benita de poetica van zijn kwartet uit. Hij kiest voor een combinatie van akoestische en elektronische klanken die vanuit hun stevige wortels in de jazz vrij op exploratie mogen gaan.
Het resultaat is, voor de hele cd, een ontspannen geluid met de bas als middelpunt waar de rest van het kwartet organische melodieën rond weeft. Ontspannen, maar nooit saai. Geschikt voor zowel terloopse beluistering – als weinig disruptieve soundscape om bij te werken of lezen, bijvoorbeeld – als voor de luisteraar die zich graag verdiept en op ontdekking gaat in de subtiele lagen van de nummers.
“Dervish Diva” doet wat een openingstrack moet doen: meteen alle aandacht opeisen. In dit nummer spint Benita’s baspartij rond en rond en rond en rond als een derwisj, maar dan eentje die af en toe met opzet over de eigen voeten struikelt om het publiek bij de les te houden.
In de tweede en de achtste track worden telkens twee eigen nummers (respectievelijk “Gwell Talenn” en “Elisian”) subtiel gemixt met twee covers (respectievelijk “Berceuse” van harpiste Kristen Noguès en “Inutil Paisagam” van Antônio Carlos Jobim). Met “Berceuse/Gwell Talenn” zouden we elke avond wel in slaap willen vallen. Of ’s ochtends wakker willen we worden; daar gaan we niet moeilijk over doen. “Elisian/Inutil Paisagam” is, met véél voorsprong, de meest gestreamde track van deze cd op Spotify – wij begrijpen niet goed waarom; de track is kwalitatief in orde, maar het is zeker niet de meest beroerende compositie op deze cd.
“Cloud to Cloud” is de enige honderd procent collectieve compositie op de cd, die het kwartet improviserend liet ontstaan. Het nummer roept echo’s van Davis’ “Ascensceur pour l’échafaud” op en is een van onze favorieten op “Looking for sounds”.
Koortsige sneeuwdagen
Hoewel acht van de elf tracks solo-composities van Benita zijn en er maar één echte collectieve compositie op de cd staat, klinkt “Looking for sounds” van de eerste tot de laatste noot als een solide samenwerking van een hecht kwartet; nergens krijg je de indruk dat er een of meer individuele muzikanten aan het werk zijn of de boventoon (willen) voeren.
Benita koos bewust voor een kwartet van instrumenten, inclusief de elektronica, met warme klanken. In combinatie met de sfeervolle, trage en gedragen composities krijg je een cd die klinkt als een heet bad op een koortsige sneeuwdag in januari.
Michel Benita – Looking At Sounds (ECM 2020)