Sergei Rachmaninov (1873-1943) is gewoonweg een begrip binnen de wereld van de klassieke muziek, en specifiek binnen de klavierwereld. Het is muziek voor de fijnproever, dat met de juiste insteek dient te worden opgevoerd en beluisterd, een werk van veel klanken die zo economisch juist worden geplaatst en genuanceerd dat er een eenvoud binnen het complexe ontstaat. Dat maakt hem uniek binnen zijn omgeving en tijd. Het is net dat aspect dat zo mooi naar boven komt op de vier CD’s in de box Symphonies and Orchestral Music door het Singapore Symphony Orchestra o.l.v. Lan Shui.
Eigen taal
Rachmaninov was zich reeds vroeg bewust van de muzikale taal die hij wilde uitwerken – Russisch geïnspireerd, maar dan binnen een andere muzikale realiteit dan zijn tijdgenoten. Hij vond de stiltes even belangrijk dan het geluid, en de overgangen ertussen. Dit zorgde voor vloeiende, haast romantische facetten. Hij werd geïnspireerd door alle facetten van zijn omgeving; lokale poëzie, liturgie en volksinvloeden. Alles moest gaan leven zonder overhaasting. En zo ging ook alles leven, aan een tempo dat eenieder het kan meebeleven zonder opgedrongen te worden, complex fijnzinnig en toch zo natuurlijk op te nemen en assimileren.
Rust
Toen hij in 1918 Rusland verliet, zouden zijn tegenstanders dit als anti-Russisch beschrijven, dit terwijl de Russische ziel een en al lyriek met zich meedraagt. Dit is geen muziek voor de snelle beluisteraar en ondanks er mooie zelfzekere koperpassages inzitten al evenmin militair. Het is muziek dat voor 100 procent uit het hart komt en naar het hart reist. Het draait niet om hyper vaste thema’s, hopen herhaling en super herkenbare melodieën. Het draait om de pure inwerking van de muziek die zeer eigen als Rachmaninov kan worden beschouwd.
Mooi mens
En zo was Sergei Rachmaninov zelf ook. Hij was professioneel binnen zijn beroepskader, maar voor de rest teruggetrokken en warm van inborst. Wie hem eigenzinnig koppig noemt binnen zijn denkwereld, zou haast een emotioneel steriel persoon moeten zijn. Het zijn alle dingen die zijn hart beroerden die aan de basis konden liggen van een orkestwerk of symfonie, wat ging van Orthodoxe kerkgezangen tot gedichten. Hij bracht herkenbare elementen in een totaal nieuwe taal over, waarvan hij zich ondanks zijn bescheidenheid totaal bewust was. “I opened new paths…”
Ontdek Rachmaninov zoals hij zelf was, symfonieën en orkestwerken met een hart.
BIS2512 http://www.outhere-music.be