Het klinkt zwaar, de titel van dit artikel. Toch mag u dit alles met een korrel zout nemen, want daar ligt nu net de kracht van de middagconcerten in AMUZ – een leerrijk programma dat niet te overdonderend is. Een uur lang mochten het publiek kennismaken met nachtelijke evocaties van Charles Koechlin, romantiek van Clara Schumann en ten slotte de rouw van Johannes Brahms om zijn moeder. De muzikanten van dienst waren Eliz Erkalp (hoorn), Nana Hirade (viool) en Yasuko Takahashi (piano). Alle drie zijn zij verbonden aan het Antwerp Symphony Orchestra.
Sterren
Charles Koechlin (1867-1950) is hoogstwaarschijnlijk voor velen een minder gekend gezicht aan het firmament van componisten. Toch is hij niet minder belangrijk of interessant, integendeel. Grote namen als Jules Massenet en Claude Debussy waren onder de indruk van zijn kunnen. Koechlin wilde oorspronkelijk astronoom worden, iets wat zelfs een beetje terug te vinden is in zijn nachtelijk klinkende composities. Geen wonder dat de sterrenhemel van zijn schrijven Debussy aangenaam verwonderde. Hij mocht Francis Poulenc en Cole Porter onder zijn studenten tellen. De klankervaring van Koechlin kan men best omschrijven als mathematisch impressionistisch. Het evoceert het juiste gevoel, maar getuigt door middel van de speciale klankconstellaties van verfijnd vakmanschap. Het trio bracht vier kleine stukken opus 32.
Vrouw
De tweede compositie die tijdens dit concert werd opgevoerd was van de hand Schumann; niet Robert, maar zijn vrouw Clara (1819-1896). Het echtpaar was naar een groot huis in de omgeving van Düsseldorf verhuisd in 1853. Robert had toen reeds last van nerveuze stemmingswisselingen. Het grote huis zou haar de ruimte bieden om aan haar eigen composities te werken. Ze baseerde haar Drei Romances opus 22 voor viool en piano op de Drei Romances die haar echtgenoot voor haar had geschreven en droeg ze vervolgens op aan violist Joseph Joachim. De drie Romances van Clara zijn beduidend korter dan die van haar echtgenoot, toch klinken ze eerder lyrisch dan romantisch, ze getuigen van een iets zwaarder gemoed; mogelijk het gemoed van de vrouw – moeder van in totaal acht kinderen waarvan er zeven de kindertijd overleefden – die het lot van haar geesteszieke echtgenoot voor ogen ziet.
Moeder
In diezelfde geest en met mogelijk nog zwaarder gemoed schreef Clara’s hartsvriend Johannes Brahms (1833-1897) het hoorntrio in Es – Opus 40. Hij schreef het kort nadat zijn moeder Christiane in 1865 stierf en droeg het aan haar op. Oorspronkelijk werd het wel voor natuurhoorn geschreven, omdat het geluid nog melancholischer zou zijn. Vier bewegingen lang betuigt Brahms het verdriet om zijn moeder met zware ondertoon. Hier vooral perfect door de piano weergegeven.
Het weer was best donker en de muziek ook. Dankzij de dosering van de stukken en de fijnzinnige aanpak van de muzikanten werd al het duister puur licht; het licht van de ontdekking die leidt tot genot, het meegesleept worden en de vervoering ervaren die de componist in zijn/haar werk stopte.
Ad Valvas
De middagconcerten van Amuz zijn mediapartner van het Cultuurpakt.
Volgende week, vrijdag 18 januari brengt het Taurus strijkkwartet composities van Mendelssohn en Beethoven.
Meer informatie kunt u terugvinden op http://www.middagconcerten.be