Festival Zindering is net die fijne extra naast Lunalia en Musica Divina die de mensen nodig hadden om door het gemis van de voorbije jaren heen te raken. Enkel werd er ditmaal niet vertrokken vanuit klank, maar vanuit de stilte. Tekst en uitleg daarover konden op dezelfde integere wijze als de uitstraling van dit nieuwe concept teruggevonden worden in het bijhorende essay Hoe luidt de stilte? van cultuurfilosofe Virginie Platteau.
Hoe ervaart een mens de stilte, en vooral, welke mooie schitteringen en schakeringen kan die stilte met zich meebrengen? Wel, tijdens het openingsconcert in de Mechelse O.L.V. over-de-Dijle-kerk werd bewezen dat het eindejaar zoveel mooier kan beleefd worden vanuit deze denkwijze. Geen jingles en artificiële lichtvervuiling, maar schemeringen die zich al heel de tijd in de stad en in onszelf bevinden. Officieel heet het een meditatieconcert, maar misschien zouden we het nog veel beter een bewustwordingsconcert noemen.
Men hoeft echt niet naar verre streken te reizen om zichzelf terug te vinden – ook al zo’n modeterm. Alles ligt vlak om de hoek. Muzikanten van bij ons – organist Peter Van de Velde en sopraan Dorine Mortelmans – creëerden sferen en dimensies aan de hand van de compositie O Domina Nostra voor orgel en stem van de Poolse componist Henryck Gorecki (1933-2010).
De lichten werden gedimd, Mortelmans sprak de aanwezigen rustig toe met een vertrouwde stem. Gij en ge, spreektaal weet u wel, maar dan heel mooi gearticuleerd. Ze wees op dingen waar men doorgaans niet bij stilstaat, zoals het gevoel van uw voeten in uw schoenen, uw rug tegen de stoel of uw handen over mekaar of tegen de stof van uw kleren. De orgelklanken die volgden waren diep en welden op, net zoals de stem van Mortelmans het deed. Bewust werd laagje per laagje van de belevenis opgevoerd, twee mensen vulden de gewelven van de kerk, zonder daarbij gebruik te moeten maken van technisch hippe snufjes. En dat allemaal zeer natuurlijk.. Stevige klankclusters van het orgel zorgden voor mooie contrasten met de stem. Geen special light-effects op de gewelven. Ook dat gebeurde helemaal vanzelf, dankzij het maanlicht op de glasramen. Golven en vormen vermengden zich met orgel en stem en vulden de kerk tot in de nok van het dak. Een totaalbelevenis, een zindering in alle eenvoud. Aan het einde waren twee dingen bijzonder mooi. Mortelmans had de onderarmen deels ontbloot. Toen zij de armen naar beneden sloeg, vatte het licht haar armen, heel symbolisch. Toeval? Geen idee, gewoon de kers op de taart. Dat het publiek gewoon bleef zitten, toen achterin de kerk het licht lonkte om de aanwezigen uit te nodigen om naar buiten te gaan, was dan ook de proef op de som.
We keken naar boven, de gewelven keken tevreden…
https://zinderingfestival.be – gezien op 9/12/2021
