Een marimbarecital… gaan we dan dansen? Zo gaan de reacties ongeveer wanneer je zegt waar je heen gaat. De marimba is nauwelijks gekend bij het grote publiek, alhoewel het een enorm veelzijdig instrument is. De perfecte ambassadrice zag en hoorde ik aan het werk, die avond in Opus4.
Ewelina Hajda, een roodharige Poolse schone, weet wat ze wil. Op zevenjarige leeftijd besliste ze viool te gaan spelen. Vijf jaar later merkte ze dat strijken haar ding niet was en dat haar grote liefde naar de percussie uitging. Een never ending love story kwam tot stand, eerder een symbiose. Eens je Ewelina hebt zien spelen, kan je je het instrument niet meer zonder haar voorstellen.
Haar c.v. is indrukwekkend. Naast haar conservatoriumstudies volgde ze vele masterclasses bij grootmeesters. Zo kwam ze ook in Antwerpen terecht, waar ze gedurende drie jaar aan het conservatorium studeerde bij Ludwig Albert en Chin-Cheng Li. Naast het vele studeren, behaalde ze ook flink wat internationale prijzen. De laatste wedstrijd waaraan ze deelnam was zeer recent, in oktober van dit jaar. Ze werd toen tweede op de Drum Fest Percussion competition. In 2015 werd ze nog eerste op de internationale Drum Wave Competition in Sint-Petersburg (Rusland). Momenteel is ze in haar thuisland lid van een vereniging die de bekendheid van de marimba promoot (Marimba Festiva Association)
Marimba, wat is dat nu eigenlijk? Het lijkt een beetje op een grote xylofoon (zoals dit Bantoe-woord suggereert), alleen zijn de mogelijkheden ervan onbeperkt en is het geluid veel zachter en warmer. Wat mij betreft is het een instrument van verzoening. Het werd uit Angola meegebracht door de Portugezen die er het universele karakter van inzagen. Het instrument is geschikt voor zowel wereldmuziek, als klassiek of modern. Ewelina werkte zelfs al in een opstelling met kamermuziekmuzikanten. Ze was te zien op de Cultuurmarkt Vlaanderen en te gast op Klara’s Iedereen Klassiek. Naast windstreken en generaties verenigt de marimba ook geslachten. Een aantal marimba-componisten (bvb. Anna Ignatowicz) zijn en waren immers vrouwen.
Hajda is een mooie frisse verschijning, ze blaakt van energie en positivisme, hetgeen ze ook met haar instrument overbrengt. Deze dame mag je niet horen spelen, je moet haar zien. Bij ieder stuk dat ze brengt, vertelt ze ook de achtergrond ervan en het gevoel dat het bij haar oproept. Daarnaast vertelt ze ook welk algemeen gevoel het bij andere spelers oproept. Dit geeft het publiek ruimte tot interpretatie. Zo kan je het instrument niet enkel horen, maar ook beleven. Hajda speelt met volle overgave waarbij heel haar lichaam mee bezit neemt van de marimba en vice versa.
Het repertoire dat ze brengt, is zorgvuldig gekozen omdat het zowel haar persoonlijke veelzijdigheid als de veelzijdigheid van haar instrument weergeeft. Ze wisselt hedendaagse moderne composities af met een tikkeltje latinoklanken. Ze kiest ook voor composities met sterk herkenbare patronen waardoor het publiek de muziek snel opneemt.
Noteren, deze dame, ze komt weer, dan kan u er ook bij zijn. Om u alvast wat op te warmen, voeg ik de lijst van gebrachte composities toe en wens u een interessante zoektocht toe. Meer marimba is de boodschap!
David Maslanka – Variations on Lost Love (Theme, Part I)
Kazunori Miyake – Chain
Bertold Hummel – Marimbana (II movement)
Anna Ignatowicz-Glińska – Toccata
Paul Smadbeck – Virginia Tate
Michael Burrit – Caritas (II movement ‘Solemn’)
Eric Sammut (arrangement of Astor Piazzola) – Libertango
Antonio Lauro – Natalia
Eric Sammut – Rotation IV
Tomasz Goliński – Luminosity