Tot hiertoe was slechts geweten hoe het noorderlicht er uit ziet voor het menselijke oog. Nu weet Vlaanderen dankzij het Festival en de Noorse Susanna Wallumrød (1979) ook hoe het in al zijn schakeringen klinkt.
Tijdloos Herentals
Een stem van een engel hoort thuis in een kerk, en zo koos het bevlogen team achter Festival van Vlaanderen Mechelen-Kempen voor de Sint-Waldetrudiskerk te Herentals. Het werd een prachtig cross-over project. Muziek van honderden jaren geleden klonk net zo populair als muziek van nu. Aan hedendaagse muziek werd een extra dimensie van diepgang en sereniteit toegevoegd.
Facetten van menselijkheid
Susanna zingt met loepzuivere stem, waarin ruimte is voor breekbaarheid. Soms lijkt het zelfs alsof ze haar eigen echo kan evoceren. En zo wordt ze de schaduw van velen onder één muzikale noemer; van Henry Purcell naar Leonard Cohen over Nick Drake tot Lou Reed.
Haar repertoire bestaat grotendeels uit bewerkingen van haar eigen lievelingsnummers. De thema’s zijn eveneens tijdloos en vooral menselijk – liefde, dood, afscheid. Zelfs alcoholproblematiek klonk doodnormaal binnen de muren van het kerkgebouw.
Van gevloek geen sprake, wel van menselijkheid. De mens is zwak, maar heeft keuzes. Zelfs het feit dat ze goddelijk klinkt, bindt ons ideologisch. Voor diegenen die niet geloven, geeft het een hoopvol beeld over de goede capaciteiten van de mens en hoe de mens zich kan ontwikkelen. Susanna komt niet ronken met titels en diploma’s desondanks ze reeds twaalf albums op haar naam heeft staan en meerdere prijzen won in haar thuisland. Ze koos bewust voor zelfontplooiing. Het bevestigt de maakbaarheid van de mens en dat de mens minstens zoveel goeds kan doen als er momenteel kwaad in de wereld gaande is – iets waar gelovigen om bidden. Het publiek kreeg bijgevolg een gemeenschappelijke boodschap van hoop. Susanna ’s website heet trouwens terecht Susanna Magical.
Haar muzikanten gedijen mee op haar tempo. Harpiste Giovanna Pessi, accordeonist Frode Haltli en Sarah-Jane Summers – de vrouw met de vedel – voelden haar stem en gemoed perfect aan. Ze zijn een spirituele eenheid.
Lou meets Henry
Susanna bracht vooral nummers uit haar jongste album, Go dig my grave. Toch waren het twee nummers die bijzonder bleven nazinderen, al zijn ze oorspronkelijk honderden jaren van mekaar verwijderd. Moest Henry Purcell deze Music for a while mogen horen hebben, hij zou onmiddellijk van mening veranderen rond stemtechniek. En ach, laat ons niet zeuren. Wie weet zong de mens toen met een heel andere techniek dan men vandaag meent te vermoeden. Wat telt is dat dit nummer tijd, ruimte, geest en mens verbond. Hou uw tranen vooral niet in. Vreugde of verdriet: het is des mensen.
Perfect day van Lou Reed werd heel mystiek en lieflijk gebracht, Susanna zelf speelde er kalimba – een soort van duimpiano – bij, wat voor een heel apart geluid zorgde. Enige nieuwsgierigheid leidde naar de clip. En ook die toonde aan wat Musica Divina bedoelt: We zijn allen mens desondanks verschillende achtergronden en contexten. We kunnen allen genieten en er iets moois van maken.
Inleiding: Katelijne Boon – Klara
Foto: ©Alidoor Delafaille