Foto’s: ©Queen Elisabeth Competition
Tomoki Sakata was iemand die onmiddellijk met kop en schouders boven de rest opviel. Zijn veelzijdigheid en virtuositeit, gecombineerd met een oprechte lyriek maakten meteen duidelijk dat hij finalemateriaal was.
Nog even terzijde dat het toch een hele prestatie is, om in zulke uitzonderlijke, bijna surreële omstandigheden te moeten spelen. De communicatiemogelijkheden tussen leden van het orkest zijn beperkter dan ooit en toch wordt er zo vol liefde voor het magische van muziek en wedstrijd gemusiceerd.
- Eerste ronde: Tomoki Sakata (Japan, °1993) begint met een ingetogen correcte Beethoven, waarna hij extreem veel indruk naliet wat virtuoos snel vingerspel betreft. Na een etude van Chopin, wordt het enkel nog maar beter tijdens de Feux Follets en de Paraphrase op een thema van Verdi’s Rigoletto eveneens van Franz Liszt. Dit is zo’n kandidaat waarvan het onbegrijpelijk zou zijn indien we hem niet terugzagen de volgende ronde. De jury was dan ook niet karig met applaus.
- Halve finale: Tomoki Sakata wist vooral het temperament en de fantasie van Mozart naar boven te halen, het confronterende dat praat met het zachte en speelse. Hij wist dat hij goed bezig was en probeerde dan ook de sfeer op de drijven tijdens zijn concerto. Het bleef crescendo in kracht, wat echt wel in glans en briljante passages resulteerde. Vooral het opgelegde stuk van Pierre Jodlowski en de sonate in b van Liszt waren echt stevig van aanpak . Debussy zorgde voor zalving en ontroering. Of we hem opnieuw aan het werk zullen zien tijdens de finale, hangt vooral af van wat de jury vond van al die power die plots werd losgelaten. Dat hij voor het tweede concerto van Brahms kiest, voorspelt heel wat energie tenslotte. Laten we ervan uitgaan dat hij die in diepgang zal weten over te brengen.
Natuur en Matuur
D’un jardin féérique van Bruno Mantovani werd meteen ingezet binnen een sfeer waarin alle elementen worden losgelaten, elk op hun beurt en binnen hun tijd en plaats. Eigenlijk verwijst het stuk – zoals wij het mogen ervaren – naar traditie van het hedendaagse Japans klassiek. We denken daarbij vooral aan die compositie van Toshio Hosakawa, waarbij een lotus ontluikt onder het maanlicht. Het werk werd nog recent opgenomen met jurylid Momo Kodama als pianiste in de hoofdrol. Vooral het slagwerk, brengt ons toch fijn in de sfeer. Een totaal geschikte achtergrond, waar Sakata zijn schilderij mag op creëren. En dat doet hij, zo poëtisch als hij er door het orkest toe uitgedaagd wordt. Men hoort aanvankelijk vogeltjes zingen en wordt het ontluiken van frisse bloesems in de ochtenddauw gewaar. Dan worden de elementen losgelaten; waterdruppels, wind en ruisende takken. Af en toe sluimerende stilte, als een vijver waarin alle water lijkt stil te staan, maar waarin toch alles in mekaar overvloeit. Een geheel. Sakata schildert vier seizoenen in een tuin en geniet van de verwondering die de natuur ons te bieden heeft. Hijzelf werd de bloeiende lotus binnen het geheel. De macht van de schepping sprak.
Het tweede pianoconcerto van Brahms opus 83 in Bes majeur is een werk dat hij 22 jaar na zijn eerste concerto schreef. Hij deed er toen nog drie lange jaren over om het werk bestaande uit vier bewegingen in 1881 af te werken. Het werk kent vele invloeden van componisten die Brahms inspireerden, als in een eerbetoon vol vuur. De diepe klanken van de houtblazers en cello accentueren het karakter van Sakata als pianist nog extra. Warme kleuren vullen de zaal en een mooie spanning maakt zich meester van het geheel vanaf het prilste moment. Sakata voelt zich in zijn hum, samen met een groot orkest, zoveel is zeker. Hij legt glans in ieder moment van het geheel. Versta me niet verkeerd, dit is geen show, maar pure beleving en klasse. Kent u dat, wanneer een muzikant u zo erg mee op sleeptouw neemt, dat u spontaan begint te dirigeren al weet u totaal niet hoe dat in werkelijkheid gebeurt? Hij laat opnieuw alle elementen los binnen een passioneel liefdesspel met zijn piano. Het is duidelijk dat hij over een groot temperament beschikt, maar dat temperament perfect weet te kanaliseren en ten gepaste tijde weet totaal los te laten. Hij geniet ook van vlotte techniek en laat zijn handen glijden dat het geen naam heeft. Geen sinecure. Dit concerto werd bij de première ervan door Brahms zelf gespeeld. Er wordt maturiteit verwacht bij de uitvoering. Ook hier werden alle beloften vlotjes ingelost.
Yup, we weten het zeker. Er gaat veel moeten gebeuren om hem uit onze top drie te krijgen. Hij beroerde ons van moment een en blijft zijn belofte waarmaken. Een man van vele werelden. We mochten voelen wat hij onderweg zag.
Meer info, livestream en andere multimedia: http://www.queenelisabethcompetition.be