Situering
Menton ligt aan de Middellandse Zee niet zo ver van de Italiaanse grens, op 10 km van Monaco en op 30 km van Nice. De Franse geleerde Élisée Reclus noemde de stad de “Parel van Frankrijk”. Het biedt prachtige uitzichten op zee en bergen. De citroen is het symbool van de stad geworden, omdat het de enige regio in Frankrijk is waar citroenbomen bloeien – dit dankzij een onvergelijkbaar microklimaat en op een natuurlijke manier. Sinds vijfenzeventig jaar wordt: “La Fête du Citron” de laatste drie weekends van februari gevierd. Het trekt jaarlijks meer dan 50.000 toeristen aan. In 1870 maakte de stoomtrein Menton toegankelijk voor toeristen van over heel de wereld. Hotels – echte paleizen in “Belle Epoque stijl” met over 200 kamers werden gebouwd (Winter Palace, Riviera Palace, …). Er ontstond een periode van economische bloei door de rijke gasten die hoofdzakelijk uit Engeland, België, Duitsland, Rusland, Amerika en Australië kwamen. Later werden deze hotels gesloten en omgebouwd tot appartementen.
Stichter en oorsprong van het festival
Op 12 augustus 1949 was de Hongaarse kunstenaar André Böröcz op zomerbezoek in Menton. Hij ziet vanuit de haven twee prachige barokkerken die boven de oude stad pronken, alsook het Sint- Michiels plein – een spectaculair décor met een adembenemend uitzicht op de Middellandse Zee. Daar hoorde hij de klank van een viool, het was een radio op een vensterbank… De tweede partita voor viool van Bach. Hij stond daar, tussen hemel en aarde, opgeslorpt door de zee, de ondergaande zon, de muziek . André Böröcz kreeg toen een droom; dit magische moment opnieuw te beleven en te delen. Hij creëerde bijgevolg het Muziekfestival van Menton. Volgend jaar wordt de 70ste editie gevierd. Menton is het tweede oudste festival in Frankrijk na Aix-en-Provence dat werd opgericht in 1948. Dankzij zijn charisma heeft Böröcz tot aan zijn dood in 1998 de grootste virtuozen uitgenodigd. Hij betaald geen grote erelonen, maar omdat hij ook de muzikale cruises organiseerde, kon hij de artiesten zeer aantrekkelijke vakanties aanbieden. Mstislav Rostropovitsj, Yehudi Menuhin, Vladimir Ashkenazy, Maurice André, Yuri Bashmet, Barbara Hendricks, Fazil Say waren regelmatig gasten op de “Mermoz” en op het Festival van Menton. Sviatoslav Richter trad maar liefst tien keer in Menton op. Sinds 2013 is Paul-Emmanuel Thomas artistiek directeur van het festival van Menton. Hij zorgt in samenwerking met het stadsbestuur voor een prestigieus, creatief en zeer afwisselend programma. Het volledige festival duurt maar liefst twee weken lang. http://www.nicematin.com/musique/l-ombre-du-pianiste-sviatoslav-richter-plane-sur-menton-65623
Voltreffer bij aanvang
Het openingsconcert op de Esplanade op 27 juli was meteen een voltreffer.
1500 toeschouwers , voor wie het misschien de eerste keer was dat zij naar een klassiek concert kwamen luisteren, en die muisstil het concert hebben gevolgd.
De jonge ster van de accordeon Félicien Brut , het bekende “Quatuor Hermès” en bassist Edouard Macarez hebben voor een droomprogramma gezorgd.
Een bewerking van Gershwin’s American in Paris, het lied Vesoul van Jacques Brel, werken van Bartok, Piazzolla, Gagliano en Wals Musette.
Men kon ook gedeeltelijk de eclips bewonderen.
Ik heb op twee concerten na, de avondconcerten op het Michielsplein kunnen volgen en enkele concerten van 18 u in het Cocteau Museum.
28 juli
Philippe Jaroussky de contratenor met een gouden stem en soprano Emöke Barath, begeleid door het Ensemble Artaserse.
Op het programma sublieme aria’s van G.F.Haendel.
Jaroussky heeft de gewoonte niet om in open lucht te zingen.
De eerste keer was op 14 juli voor het Franse Nationale Feestdagsconcert op de “Champs de Mars” in Parijs.
Hij verkiest dus om met lichte versterking te zingen.
Emöke Barath is een voortreffelijke partner.
31 juli
Christophe Rousset en Les Talens Lyriques.
Twee operas Actéon van Marc-André Charpentier en Dido en Aeneas van Henry Purcell.
Voor mij het beste concert van deze editie.
Alles is perfect: het orkest, de zangers.
Christophe Rousset heeft een zeer dynamieke manier om barokmuziek te communiceren.
Eva Zaïcik, tweede laureate van de Elisabethwedstrijd, heeft ons tot tranen gebracht in de rol van Dido.
2 augustus
Cellist Daniel-Muller Schott en pianist Nicholas Angelich
Muller-Schott heeft met Anne-Sophie Mutter en André Previn de trio’s van Mozart opgenomen. Hij heeft onder de leiding van dirigenten zoals Ashkenazy, Dutoit, Eschenbach, Masur, Previn alle grote celloconcerti gespeeld.
Waarschijnlijk voelde hij zich niet op zijn best om in open lucht te spelen, want ik miste de uitstraling die ik verwacht had.
Nicholas Angelich is een gedroomde partner; eerlijk en verfijnd musicus die thuis is in alle repertoria.
3 augustus
Piotr Anderszewski
Een geniaal pianist !
Buitengewone uitvoering van Bach’s Preludes en Fugas en van de derde Suite Anglaise
Fenomenale vertolking van Diabelli’s Variaties, die voor het eerst in Menton werd uitgevoerd.
Als bis … Szymanowski , de minder gespeelde Poolse componist.
Gewoonweg grandioos.
4 augustus
Op 4 augustus waren Janine Jansen en Alexander Gavryllyuk gepland.
Spijtig werd het concert wegens ziekte afgelast.
Janine Jansen is één van mijn lievelingsvioliste en Gavrylyuk een uitstekend pianist.
Zij werden vervangen door Viktoria Mulova en Katia Labêque, twee artiesten die ik al verschillende keren heb gehoord en die niet in mijn smaak vallen. De hartstochtelijke Janine vervangen door de analytische Viktoria. Een vulkaan tegenover een ijsberg. Ik had mijn plaatsen liever verkocht …
6 augustus
Yaron Herman Trio
Eindelijk na enkele decennia weer een jazz concert !
Yaron Herman is één van de beste huidige jazz pianisten ; in de lijn van Keith Jarrett.
Ziv Ravitz aan de drums : een droom… en ook Haggai Cohen-Milo aan de bas.
Nog een onvergetelijk concert.
8 augustus
Isabelle Faust & Friends
Isabelle heeft besloten om op darmsnaren te spelen, wat als gevolg heeft dat als men niet op de eerste rijen zit men haast iets kan horen. Haar Stradivarius “Sleeping Beauty” kwam helaas niet tot leven…
Ik begrijp dat zij op zoek is om de klank te vinden die men in de tijd van Haydn en Schubert had.
Het kan in een salon. Maar in open lucht gaat alles verloren. Zo spijtig, want het Quartettsatz van Schubert en zijn octuor voor strijkers en windinstrumenten, alsook één van de kwartetten Haydn zijn echte juwelen …
10 augustus
Elisabeth Leonskaja en het Signum Kwartet Schumann -Schubert
Leonskaja is één van de pianolegendes. Tijdens het hele concert herinnerde ik mij van haar optredens die ik in het verleden kon bijwonen.Ik bemerk dat hoe ouder ik word , hoe meer ik jonge musici verkies. Het Signum Kwartet had op mij een slaapwekkend effect, ik zat nochtans op de tweede rij.
11 augustus
Royal Northern Sinfonia Lars Vogt aan de piano en dirigent. Het festival eindigt op keizerlijke wijze. De integrale van Beethoven’s pianoconcerti in drie edities. Als slot het concerto n° 5 “L’Empereur” en de Coriolan Ouverture en de vierde symfonie. Lars Vogt meesterpianist en voortreffelijk dirigent .
De concerten van 18u: allemaal van topkwaliteit
Een Festival binnen het festival
31 juli– Vikingur Olafsson, pianist uit Ijsland, de revelatie van dit jaar, met werken van Bach en Rameau.
1 augustus– Alexander Chaushian, cellist die ik een dertigtal jaar geleden , als wonderkind in het Rubenshuis in Antwerpen heb gehoord en nu voor het eerst na al die jaren.
Een ontdekking: “Alone” van Giovanni Sollima.
7 augustus – Het legendarisch “Tacacs Quartet” in Mozart en Dvorak.
8 augustus – De getalenteerde jonge pianist Alexandre Kantorow , de zoon van Jean-Jacques Kantorow, die ik enkele decennia geleden op dezelfde ouderdom op het Elisabethwedstrijd viool in Brussel heb gehoord.
10 augustus– Om de serie te beeindigen als beste concert van 18u , het recital met de geniale pianist Lucas Debargue en de celliste Camille Thomas. Het was de eerste keer dat zij samen speelden, maar het was een ware osmose. Hartstochtelijk, subliem …
Een wereldcreatie : de eerste beweging van een sonate voor cello en piano gecomponeerd door Lucas Debargue. Debussy en Franck’s sonates, Piazzolla “Grand Tango” en als bis “Après un Rêve” van Fauré en een beweging van Sjostakovitsj’s sonate.
Grandioos !