Terug naar het jaar (1572) de 16de eeuw in de Nederlanden.
Het is 1 April 1572. Op deze dag veroveren de watergeuzen Den Briel. Hiermee brachten ze de schaakstukken op het bord nog verder in beweging van een bloedige burgeroorlog in Holland, Zeeland maar ook in Vlaanderen en Brabant. De tachtigjarige oorlog zou na vele jaren van strijd leiden tot het ontstaan van Nederland. Echter was dit niet de oorlog die Willem van Oranje Nassau in gedachten had. Het jaar heeft een kentering van opstanden teweeg gebracht en van zogenaamde represailles zoals b.v. de Spaanse furie in het najaar van (1572) te Mechelen (de stad waar ik zelf vandaan kom).
De Spaanse furie en plundering te Mechelen (1572).
Gehinderd door zware regenbuien kostte het don Fadrique een week om zijn leger van Bergen naar Mechelen te krijgen. Op 30 September eiste hij de overgave van de stad. Hoewel de hertog van Alva in Bergen de buitenlandse soldaten goed had laten behandelen, vreesde Oranjes omvangrijke garnizoen in Mechelen voor hun leven. Volgens de destijds gangbare regels van de oorlogsvoering verloren de inwoners van een stad die zich niet overgaf al hun rechten. Als soldaten een stad binnenvielen zonder dat er afspraken waren gemaakt, en hun commandanten het toelieten, hadden ze het recht te plunderen. Alleen een razendsnelle overgave had Mechelen nog kunnen redden, maar die kwam te laat.
Een man met ambities Willem de Zwijger.
Toen de hoge edelman de inwoners van alle Nederlandse gewesten opriep om een opstand tegen de Spaanse landvoogd Alva te beginnen, hoopte hij vooral op het rijke Vlaanderen en Brabant. Daar lagen de voornaamste steden en zijn eigen bezittingen. Maar van meteen af aan ging niets volgens plan.
Raymond Fagel en Judith Pollmann brengen in het boek 1572 Burgeroorlog in de Nederlanden een boeiend relaas over het jaar (1572) een kantelmoment in de opstand tegen de Spaanse bezetting in de Lage Landen. Maar ook een kijk op de 16de eeuw met zijn inwoners, militairen, burgers, priesters en protestanten, Spanjaarden en Nederlanders. Tijdens het begin van de opstand verwikkeld in een oorlog die uiteindelijk tachtig jaar zou duren. Aan het einde van 1572 was de strijd in Holland en Zeeland de enige die Oranje nog niet had verloren.
1572 Burgeroorlog in de Nederlanden van Raymond Fagel en Judith Pollmann verscheen in een paperback uitgave – blz 247 – bij uitgeverij Prometheus prijs € 22,50 verkrijgbaar in de boekhandel als online.