Het boek gaat over de middeleeuwse geschiedenis van Europa en niet alleen over het hertogdom Normandië in Frankrijk van de Normandische dynastie.
De auteur hoogleraar middeleeuwse geschiedenis aan de universiteit van Exeter is een specialist op dit gebied.
Een Middeleeuwse dynastie.
We beginnen in Frankrijk en wel met een hoofdrolspeler, de Viking Rollo. Hij hield aardig huis in Frankrijk en om de zaken niet uit de hand te laten lopen sloot koning Karel een pact met Rollo waarbij de laatste land kreeg toegewezen. Dit waren de eerste contouren van het latere hertogdom Normandië. Rollo bekeerde zich tot het christendom en zijn zoon Willem gedroeg zich al meer als een Franse edelman dan als een Noordse Viking.
De zoon van Willem Richard zorgt ervoor dat Normandië gevestigd wordt en de naam van het vorstendom is direct te linken aan de herkomst van hun bewoners.
We vertrekken we uit Frankrijk en dat is waar het ook om draait in dit boek. Het gaat niet over Normandië maar over de Normandiërs en die hadden, net als hun Noordse voorvaders weinig last van heimwee. Ze spreiden zich uit over een groot deel van Europa en de auteur neemt u mee op hun reizen. We beginnen dicht bij huis want de dochter van Richard, Emma, trouwt met de Engelse koning Æthelred. Die laatste maakte het niet lang en Emma huwde de Deense veroveraar Knoet. Daarmee kreeg ze twee kinderen die ze voortrok op haar eigen kinderen die ze met Æthelred had. Ze was een overlever, maar weinig geliefd bij haar eerste zonen.
Het epos telt verschillende vorsten, want het gaat snel. Maar de les is dat de Normandiërs danig hun stempel drukten op het leven in Engeland. Dat leidt tot een boeiende beschrijving van de Slag bij Hastings die werd uitgevochten door een Normandisch-Frans leger onder leiding van hertog Willem I van Normandië en het leger van de Angelsaksische koning Harold II. Die laatste kwam in de slag om het leven en dat is weergegeven op het beroemde Tapijt van Bayeux. Toch, de Normandische aanwezigheid ging veel verder dan Engeland. Het boek brengt ons dat ze in Ierland en Schotland aanwezig waren en bijdroegen tot het samengaan van de Schotse en Engelse kroon en dus aan de wieg stonden van Groot-Brittannië.
De Normandiërs waren er ook in Zuid-Italië in de persoon van Willem met de Ijzeren Arm en zijn familie. Zij mochten Sicilië innemen met de pauselijke zegen omdat dit een Moors bolwerk was. Normandiërs namen deel aan de Eerste Kruistocht waarbij Bohemund Antiochië in het huidige Turkije veroverde. De Normandiër Rogier van Hauteville werd door Genua en Pisa uitgenodigd om de kust van het huidige Tunesië aan te vallen maar ging daar niet op in, volgens de Arabische chroniqueur Ibn al-Athir:
“In diens verslag was de sluwe Hauteville niet onder de indruk. Hij lichtte zijn dij op en liet een daverende scheet, en legde vervolgens uit waarom deze flatulentie een beter advies was dan wat de knappe koppen aan het hof te berde brachten. Want volgens Rogiers observatie zouden de Normandiërs zich al snel in de slechtst denkbare situatie bevinden als ze aan de onderneming deelnamen.”
Als we ook nog te weten komen dat de Normandiërs in Portugal waren omdat ze een uitstapje maakten van hun Tweede Kruistocht en in Duitsland, dan merkt u dat ze in heel Europa en een stuk daarbuiten hun sporen hebben nagelaten. Hun meest blijvende erfenis ligt in het verbinden en integreren van grote delen van Europa en het Middellandse Zeegebied. Dat is mooi, maar ook weer niet. Ze werden uiteindelijk wel slachtoffer van hun eigen succes. Ze gingen zozeer deel uitmaken van die Europese samenleving dat ze nauwelijks meer opvielen. Ze waren verdwenen en dus… juist, vergeten.
Een boeiend boek over een opkomende natie en dynastie in de middeleeuwse Europese geschiedenis.
De Normandiërs van Levi Roach verscheen bij Ambo|Antos in een paperback uitgave met illustraties blz 392 prijs € 24,99 ISBN 9789026352317. Verkrijgbaar in de boekhandel als online www.amboanthos.nl