Het reviewen van een poëziebundel is geen sinecure. Om deze te benaderen moet je eerst schroomvol toegeven er niets van te begrijpen om dan alsnog dieper in te gaan op de woorden, verzen, gedichten. Genieten van – op de rand van het zwijgen – is genieten van de creativiteit van het taalgebruik, de soms wurgende emotionele omhelzing van herkenning en een algemeen gevoel van schadenfreude.
Vooraleer de bundel onder handen te nemen dient hier een disclaimer geplaatst. akim a.j. willems wil nogal eens voor onze website schrijven en dus zijn we niet helemaal onbevooroordeeld. U bent gewaarschuwd.
“gesprekken hebben we niet meer
zwijgen is al lastig genoeg”
In de bundel word je als lezer een toeschouwer bij een zoektocht naar een dovemansgesprek dat vaak woordeloos wordt uitgesproken. De dichter geeft woorden aan de stilte, niet enkel het ontbreken van communicatie maar de afwezigheid ervan.
Spraakgebrek is een zoekende cyclus. Het is een zoektocht naar het woord dat niet uitgesproken hoeft te worden, dat tussen twee blikken rust, in een taal die niet in klanken te vatten is. Celan is aanwezig tussen de verzen, zijn stilte waart door de verzen van akim.
Gortdroog, weinig levensvatbaar en verlaten. Sommige gedichten zijn hermetisch, doorwrocht en doen denken aan een Hamelink gedicht waarbij elk woord, elk beeld moet worden uitgepuurd en onderzocht. Bij uriasbrieven is niet de herkomst doch de bezorger het lijdend voorwerp, in de meest letterlijke zin van wat dit kan inhouden.
De leegte en afstand worden wezenlijk, de verhouding tussen de personages meer en meer een gestileerde afwezigheid of in scene gezet onbegrip. afscheidsbrieven, in memoriams, soms wel, vaker niet opgedragen; aan een kind in Pompeï, Boudewijn Büch, Karin Boye, aan de afwezige en beëindigde liefde en aan de dichter zelf.
Op de rand van het zwijgen is geen hapklare voorgekauwde poëzie. Je neemt het niet van het schap om enkele versjes te lezen en vergenoegd naar huis terug te keren. Op de rand van het zwijgen komt als een engagement, een opdracht, maar dan wel het soort opdracht dat op het einde van de rit een zekere loutering brengt, het hart doet leven en misschien zelfs, een lichtpunt aan het einde van de tunnel kan zijn. Het is een metgezel in donkere tijden, een brug, een schouder.