De jongste roman van schrijver-schilder Jan Vanriet (1948) is zoals we het in de titel stellen confronterend en levensecht. Louis Zoethout is beeldend kunstenaar en geniet op de leeftijd van zeventig jaar van het respect waar hij al die jaren lang hard voor heeft gewerkt.
Eigenlijk is hij diep vanbinnen de eeuwige redenaar, twijfelaar. Net dat houdt zijn creatieve brein gaande. Het is de zwakte die hem sterk maakte. En dan gebeurt het ondenkbare – of in deze tijden net ironisch een haast te verwachten patroon. Een jonge kip die minstens zijn dochter kon zijn bestempelt zijn werk als ideologisch gevaarlijk. Niemand denkt nog na onder het mom dat net wel te doen en huppelt het kreng achterna. Ze krijgt onder een of ander intellectualistisch mom macht over wat haast een vervolging gaat lijken.
De eeuwige denker Louis gaat zich ergeren en probeert zich te verstoppen voor de heksenjacht die volgt. Vreselijk. Ze hebben hem beroofd van zijn artistieke en persoonlijke identiteit en al wat hij er ook maar tegen in kan brengen, verergert de zaak. Hij gaat wikken, wegen, vergelijken. Hij begint de maatschappij door een andere bril te bekijken en ziet in iedereen wel een mogelijke dader of slachtoffer.
Het is genieten van de types die worden beschreven en met welk sarcasme – tragisch genoeg dicht bij de waarheid leunend – ze worden benaderd. Louis Zoethout is mens, man en kunstenaar en zoekt de juiste afwegingen tussen al datgene wat hij niet meer mag zijn en wat toch zo onlosmakelijk met mekaar is verbonden.
Het is een boek waar de geniepige sarcast van smult. We stellen ons de vraag hoe ver stellingen – die men vrij moet kunnen blijven poneren – voor waar worden genomen. Het boek voelt niet als een portret, maar als een notaboek van de jarenlange observator die alles in een verhaal gooide. Het verhaal van Louis Zoethout roept op schalkse manier op tot kalmte en relativering.
Rovers – http://www.borgerhoff-lamberigts.be
341 blz. paperback – ISBN 9789463935920
