Het Requiem van Mozart spreekt nog steeds tot ieders verbeelding, of men nu fan is van klassieke muziek of niet. Het mysterie laat niemand los, door de vele mythes en verhalen die erachter schuilen. Dit vooral door het theaterstuk en de film waarin geïnsinueerd wordt dat Salieri er voor iets achter stak. Niets is echter minder waar. Het is goed geweten wie de opdrachtgever was, al kondigde die zich aan via een anonieme boodschapper. Het zou een zekere Franz, Graf von Walsegg geweest zijn die de mis in het overlijdensjaar van de componist bestelde ter ere van zijn vrouw die het jaar daarvoor overleed. Het is wel zo dat het Mozarts laatste werk was en dat hij als bezeten eraan heeft gewerkt op zijn sterfbed in 1791. Uiteindelijk bleef het bij een onafgewerkte schets. Mozarts weduwe Constanze ging op zoek naar wie het stuk kon vervolledigen en afwerken. De eerste personen aan wie ze het verzocht durfden niet echt aan de muziek van de grootmeester raken. Het was uiteindelijk de leerling en collega van Mozart, Franz Xaver Süssmayr, die de opdracht zou voltooien. Tijdens Mozarts leven werkten zij al nauw samen. Zo dicteerde Mozart hem vaak zijn werk. Ze hadden ook samen aan de schetsen van het Requiem gewerkt. Verwonderlijk eigenlijk dus, dat het hem als laatste werd gevraagd het stuk af te werken. Het Requiem is dus grotendeels Süssmayr zijn werk geweest, naar de schetsen van Mozart zelf. Wie de hoofdrol speelde in deze compositie, zal dus voor eeuwig een raadsel blijven.
Van het Requiem werden ook bewerkingen gemaakt om ze met kleinere bezettingen te kunnen spelen. Een van die bewerkingen kwam van Ludwig Ritter von Spengel die tijdens de eerste helft van de negentiende eeuw een versie schreef voor klein koor, strijkorkest en toevoeging van een orgelpartij. Deze versie werd pas in 2021 terug boven water gehaald en gisteren, op Allerzielen opgevoerd in de Sint-Pieterskerk te Puurs door het koor Illucia o.l.v. Cristel De Meulder, De Wase Kantorij, Strijkersensemble PAscale van Os, Organist en specialist in de historische muziekuitvoering Wouter Dekoninck, Sopraan Sarah Abrams, mezzo Anira Dur, Tenor Jan Caals en bariton Tom Van Bogaert.
Het beloofde volgens het programmaboekje een “minder agressieve uitvoering te worden” dan de versie voor volledig orkest en groot koor. Geen paukenslagen of groot drama, maar ingetogen rust die gewenst werd aan de overledenen op Allerzielen, een concert met een moment van reflectie. Het concert werd in sfeer gebracht door een drietal andere instrumentale en vocale religieuze werken van Mozart alvorens het Requiem aan te vatten. Het Requiem zelf dient men te voelen bij de eerste noot die valt, de strijkers die de toon zetten en de stemmen die invallen. Wanneer de luisteraar dan het juiste gevoel bekruipt is men al half gewonnen. De sfeer werd correct gezet. Kracht werd vervangen door intimiteit. Een knipoog vol hoop eerder dan noodlot. Een mooi staaltje combinatie ook van professionele muzikanten met amateur koorzangers.
Gezien op 2 november 2024
