Etta Palm (1743-1799) behoort tot Nederlands interessantste historische figuren. Aan de hand van
oud en nieuw archief materiaal verteld auteur Wil Schackmann het ongekende levensverhaal van
deze bijzondere vrouw.
In het Nederlandse Groningen geboren maken we kennis met Etta Lubina Johanna Palm en haar
familie. Etta’s vader is een zakenman en een behoorlijke energieke ook. Drie jaar na het overlijden
van zijn eerste echtgenote trouwt Jacobus met zijn buurvrouw Agatha de Sitter, weer drie jaar later
wordt uit dit huwelijk Etta geboren in (1743).
Op fascinerende wijze neemt de auteur u mee door het levenspad van Etta Palm waarbij vooral haar
aanwezigheid in Parijs tijdens de Franse revolutie van 14 Juli 1789 Etta zich ontpopt tot een echte
revolutionaire. ‘Vrijheid, gelijkheid en broederschap’ niet alleen een einde moeten maken aan de
schrijnende ongelijkheid tussen de adel en het gewone volk, maar ook aan die tussen man en vrouw.
In hoofdstuk vier : De onrechtvaardigheid der wetten ten gunste van mannen.
De auteur beschrijft de interruptie tijdens een lezing op vrijdagavond 26 November 1790 over de rol
die vrouwen zouden kunnen hebben in een nieuw en goed georganiseerd staatsbestel. De spreker
heeft wel de naam gemeen met een groot denker, hij heet Rousseau, maar beschikt blijkbaar niet de
gave van het woord. Of het onderwerp heeft de interesse van de zaal niet. Het is onrustig, de spreker
raakt door het rumoer de draad van zijn verhaal kwijt en dan verheft Etta zich en neemt het woord.
Mijne heren, het kan toch niet waar zijn dat de heilige revolutie, die mannen hun rechten geeft, het
onrechtvaardig en oneerlijk tegenover vrouwen heeft gemaakt! Men heeft geduldig de andere
spreker aangehoord, waarom onderbreekt men degene die ten gunste van vrouwen spreekt?
En ze vraagt namens aanwezige burgeressen dat de spreker door mag gaan met zijn verhaal.
Dat doel bereikt ze niet, want het presidium schrikt zich een ongeluk dat er zo maar een
vrouwenstem door de zaal klinkt. Veiligheidshalve wordt de vergadering meteen gesloten. Rousseau
zal twee weken later in een andere club wel in slagen zijn verhaal af te maken, na dat hij als
voorwaarde heeft gesteld dat elke mannelijke toehoorder een vrouwelijke metgezel moet
meenemen, maar dat is niet het groote nieuws. Etta’s interruptie wel, die haalt de krant. Meerdere
kranten zelfs.
En daarmee is de eerste feministe geboren! Op verhalende wijze wordt u meegenomen naar
ontmoetingen met beroemde filosofen, revolutionairen en staatsmannen, naar een tijd van nieuwe
idealen en bovenal naar de taboedoorbrekende optredens van een buitengewone vrouw.
Het is te merken dat de auteur ook scenario’s schrijft voor bekende tv-series. Het leven van Etta Palm
is zeker geschikt om te verfilmen en zo aan een groter publiek haar unieke verhaal te brengen.
Een interessante tip voor de herfstige dagen Etta Palm van Nederlands eerste feministe tot
staatsvijand door Wil Schackmann verscheen bij uitgeverij Atlas|Contact in een geïllustreerde
paperback uitgave blz 285 prijs € 23,50 verkrijgbaar in de betere boekhandel als online.