678
Goede vrijdag zou een mooie dag worden want na het beluisteren van de cd met de Mattheüspassie voor volwassenen en andere kinderen van Johann Sebastian Bach in een productie van Edwin Rutten, kon ik me niet voorstellen dat tijdens de live-uitvoering er iets fout zou kunnen lopen.
En zo was het ook, ruimschoots werden al mijn verwachtingen ingelost. Edwin Rutten kennen we nog als de “Ome Willem” van het VARA-kinderprogramma dat tussen 1974 en 1989 werd uitgezonden. Als een bijzonder gedreven entertainer kwam hij toen de Nederlandse en Vlaamse huiskamers binnen om er ieder kinderhart te verwarmen. Ook ouders gingen rustig in de zetel zitten en namen even een pauze om naar Ome Willem te kunnen kijken. Ook vanavond zaten jong en oud aan hun stoel gekluisterd. Dat hij na de voorstelling ook nog eens voor zijn jongere en oudere fans de tijd nam was bovendien een fijne bonus.
“Doe nooit kinderachtig tegen kinderen.”
Hij heeft de gave om de volwassenen en andere kinderen – want zo noemt hij ze – tot op het einde te blijven boeien. Hier en daar gebruikt hij weerkerende zinnen, waar het publiek soms kan op inpikken. Het verklaart deels zijn succesformule. Zo blijven jongere kinderen beter bij het verhaal. Ook de tijdsduur was perfect: vijf kwartier zonder pauze.
“Kennis brengt je ergens, fantasie brengt je overal.”
De opvoering was eenvoudig en ingetogen. Zo hoort het bij een passie. De acht leden van het koor (bestaande uit solisten) en van het Camerata orkest Amsterdam o.l.v. dirigent Jeroen Weierink waren net als Rutten in sober donkergrijs gekleed. Op de achtergrond werd er hoogstens met geprojecteerde kleuren gewerkt. Dit was zeer terecht aangezien kinderen wel moeten aangetrokken worden tot klassieke muziek, maar men mag hen ook geen vals beeld richting bonte circustoestanden voorhouden. Dat zou valse verwachtingen scheppen. Een mooie rode draad doorheen het verhaal was de lange witte linnen doek die met behulp van enkele stokken door het koor beurtelings werd gebruikt als projectiedoek, als tafellaken en als lijkwade.
“Ik wil de rijkdom van muziek overbrengen op jong en jeugd.”
Net zoals op zijn andere cd’s legde Rutten alles weer van naadje tot draadje uit. In feite is het woord evoceren hier beter op zijn plaats. Hij brengt het verhaal, legt de functie van de stemmen uit, en wat ze zingen. Door het koor werden de gekozen stukken in de oorspronkelijke Duitse versie op een ingetogen, gevoelige wijze gebracht. De alt, Florieke Beelen vertolkte de aria “Erbarme dich” die samen met de viool door merg en been sneed. Bariton Marc Pantus die de partijen van J.C. -zo noemt Rutten Jezus Christus- zong was perfect gecast. Hij ontving reeds zeer goede commentaren.”Marc Pantus geeft Jezus een fantastische stem”. Zo beschreef een recensie in Trouw, een Nederlandse krant, zijn vertolking van de Christusfiguur.
“Mijn geest is negen jaar, mijn streven is om dat zo te houden.”
Het was zo vervullend om te zien hoe voor nog onbevangen kinderen de keuze werd gemaakt om te werken met een degelijk koor en orkest. De toelichting die door Rutten errond wordt geweven stemt kinderen tot nadenken, en leert hen hoe ze de muziek samen met het verhaal dienen te beleven en interpreteren. Zo legt hij bijvoorbeeld uit dat de dwarsfluit de tranendruppels weergeeft, waarbij hij de term Tränentropfen ook uit het Duits vertaalt. Hij wijst hierbij dan naar het instrument en laat zo door zijn lichaamstaal voelen dat je dit echt dient te “beleven”. Zijn hele carrière stelt Edwin Rutten dat kinderen niet dom zijn. Behandel ze dan ook niet als dommeriken.
Hopelijk blijft Edwin Rutten voor eeuwig negen jaar, want ook Vlaanderen heeft hem meer dan ooit nodig. Zowel de kinderen als de andere volwassenen. Laat dit voor onze centra een warme aanbeveling zijn om deze productie te programmeren.