Wanneer men u vraagt naar de liturgische muzikale helden van de Barok, zal negentig procent van de ondervraagden samen met u antwoorden met Johann Sebastian Bach, terecht ook. Maar zoals we het hier al vaak aanhaalden overleven legendes volgens het aantal bronnen die ze nalaten en hoe levend deze worden gehouden op basis van hun mythologische voetafdruk.
Inspiratie
Wel, de held van de Italiaanse Barok was toch wel Giovanni Legrenzi (1626-1690). Hij was niet enkel de grondlegger van het laat zeventiende-eeuwse Barok-idioom , maar inspireerde ook de Duitse componisten zoals Bach himself. Legrenzi stamde uit een religieus-muzikale familie. Dat hij voor het priesterschap zou kiezen was geen verrassing. Het maakte de man – en zijn muziek- allerminst tot grijze muis. Hij beschikte immers over een groot commercieel inzicht wat er voor zorgde dat zijn muziek tijdens zijn leven reeds gepubliceerd en verspreid werd. Uiteindelijk schopte hij het tot coming composer te Venetië en vice kapelmeister aan San Marco. Daar tegenover staat het gerucht dat hij tijdens zijn prille carrière een betrekking moest laten varen na genoemd te worden in een gokschandaal. Toch was ook het evenwicht richting mens groot. Hij zou zich tijdens zijn latere leven bekommeren om het muzikale onderricht van weesmeisjes. Daarmee zou hij dan later weer Antonio Vivaldi inspireren. Het maakt de fantasie achter de mens en zijn fantasie enkel maar sterker. Een groot deel van zijn enorme oeuvre, dat eveneens uit opera’s bestond, ging spijtig genoeg tijdens WO II verloren.
Intuïtie
De cd binnen de Early Music Collection van Naxos is dan ook een enorm fijn tijdsdocument voor de historisch gevoelige ziel. Wat onmiddellijk opvalt zijn de diepe stemmen, de eenvoud die ook barok kan sieren. Legrenzi was spaarzaam op tierlantijntjes, maar wanneer ze de kop opsteken verrassen ze extra fijnzinnig. Evenwicht is alles. Een diep spanningsveld met contemplatieve patronen die soms verrassend tot verwondering leiden.
Slim was hij ook, men kon toen al zijn muziek tweeledig beluisteren gezien hij versies maakte voor kerkelijk en niet kerkelijk gebruik. Vandaar het meervoud in het werk Compiete con le lettanie et antifone della B.V. a5, opus 6 (Venetië 1662) en niet Compieta. Zijn inzichten verwierf hij vermoedelijk door zijn volharding. De man was zo goed als volledig autodidact. Als jonge knaap zag hij zijn vader viool spelen in een kerkje nabij Bergamo. Zijn broer die eigenlijk voor de muziek was voorbestemd stierf jong. Alle indrukken die hij opdeed zette de man ten volle in.
Het resultaat is dat men een zeer intuïtief karakter waarneemt in zijn muziek, men moet luisteren met de volledige geest en de muziek de ruimte en geest laten vullen.
Ontdekt u Legrenzi verder, een man die het muzikale en dagelijkse gevoel voor redelijkheid correct binnen proportie zag. Prachtig in kaart gebracht met deze wereldpremière door de zangers van Nova Ars Cantandi, organiste Ivana Valotti, o.l.v. Giovanni Acciai.
NAXOS 8.579086 – http://www.outhere-music.com
Boekje voorzien van Latijnse, Italiaanse en Engelse teksten en vertalingen.