Als er een hedendaagse componist aan het rijtje Finse iconen zoals Jean Sibelius en Kaijo Saariaho kan toegevoegd worden, is dat zonder twijfel Kalevi Aho (geb. 1949). Wat hem zo mooi typeert als componist van de Finse school, is zijn gevoel voor de microcosmos en macrocosmos van het leven rond de noordpoolcirkel. Men hoort als het ware het licht twinkelen doorheen de grootse natuur, die wordt weergegeven door een (symfonisch) orkest. Zo neemt de percussie op dit album de hoofdrol in het verhaal waarmee de componist de luisteraar op sleeptouw neemt.
Kalevi Aho schreef in totaal vijf opera’s, zeventien symfonieën, tweeëndertig concerto’s, drie symfonieën voor kamermuziekbezetting en vermoedelijk nog veel meer. En toch was hij geen veelschrijver en was ieder werk uniek. Alevi is een kunstenaar in woord en muziek. Hij leeft in een constante van creëren van essays en kritieken tussen de muzikale composities door. Hierdoor wist hij in Finland zijn gerespecteerde stempel te drukken op het culturele gebeuren.
Beweging
Het bijzondere aan de compositie Sieidi, geschreven voor percussionist Colin Currie, is dat Currie met zijn maar liefst negen verschillende slaginstrumenten geen centrale plaats neemt achteraan een groot orkest, maar voor het orkest – waarin zich nog drie extra percussionisten bevinden. Het visuele achter de hele compositie is gek genoeg auditief waar te nemen bij elke instrumentwissel. Dit wordt nog extra in de verf gezet door de metalen instrumenten pas aan het einde te laten spreken. Het Lahti Symphony Orchestra o.l.v. Dima Slobodeniouk is vertrouwd met de Finse traditie, maar is evenzeer dynamisch. De perfecte match met de wervelende persoonlijkheid, maar toch sereen gedisciplineerde muzikant Colin Currie.
Minderheid
Zoals het vaak gaat bij Finse muziek, worden volkse elementen verwerkt. Sieidi is de taal gesproken door de Sámi, een Fin-Ugrische gemeenschap. De Oosterse invloeden en weergalmende klanken, de intro op Djembe ademen samen iets etnisch uit, wat de minderheid die de Sámi-gemeenschap nu nog is, mooi op de voorgrond zet. Aho creëert geluiden waarin diepere boodschappen schuilen. Ondanks de vele slaginstrumenten, werkt alles zen in. Op deze achtergrond wil u ’s ochtends in uw pyama op een vrije dag door het raam kijken en de bladeren van uw notelaar zien vallen.
Samenhang
In 1975-1976 raakte Aho gefascineerd door een sterk evoluerende maatschappij waarin de mens nog nauwelijks kon volgen, waarin gebeurtenissen en emoties mekaar overlapten. Hierop creëerde hij zijn vijfde symfonie, eveneens te horen op dit album. Klanken en motieven overlappen mekaar, kruisen mekaar en gaan zo naar een climax. Ze geven het gevoel weer dat niets af is, situaties versmelten. Het stuk wordt door twee dirigenten geleid. Aho schreef het nadat hij zelf het gevoel kreeg dat hij met zijn limieten had gespeeld.
Kortom, Kalevi Aho is een bijzonder interessante componist met een eigen geluid, eigen mening, een sterke visie, empathie en die leeft onder een sterk zelfbewustzijn. Dit alles samen maakt van het album Sieidi-Symphony no. 5 een mooi auditief ervaringsdocument.
