Mozart, misschien de meest gespeelde componist. Magistrale opnames van grootmeesters, originele bezettingen en benaderingen staan in schril contrast met de stormvloed aan opnames. Eigenlijk is er niet veel veranderd tegenover de periode waarin Mozart zelf leefde. Maar al te vaak moest hij schrijven waar publiek en opdrachtgevers om vroegen. Het is mooi om te zien hoe zijn geniale muziek generaties van componisten heeft geïnspireerd. Telkens werden zijn composities herinterpreteerd om zo aan de wensen van nieuwe tijden en stijlen tegemoet te komen. Een mooi gebaar, dat zijn muziek toch wel wereldwijd heeft verspreid bij het grote publiek.
Pretentieloos
Maar wat als Mozart dat nu allemaal eens niet was overkomen? Wat als hij puur had kunnen spelen en componeren wat in zijn hart leefde? Hiernaar ging historisch klavierspecialist Michael Tsalka op zoek, de echte mens Mozart. Het resultaat is zo pretentieloos en puur als Wolfgang, de Mozart als speelvogel met ernst voor het vak, met een schalks ironisch kantje en een ziel van een kwetsbaar maar vastberaden jongetje.
Laat het die gezonde, ongecompliceerde en niet-pretentieuze instelling van Michael Tsalka zijn die deze opname tot stand kon brengen. Hij droomde al lang van van een Mozart opname, maar besefte heel goed hoe de markt lag en heeft daarbij het grootste respect voor de grote opnames waar nog weinig aan toe te voegen is.
Het was zijn goede vriend Pooya Radbon die hem liet weten dat hij een Berner Tangentenflügel en een Maucher Pantalon klavier uit de late achttiende eeuw had gerestaureerd en of Tsalka het niet zou zien zitten om er een opname op te maken. De conversatie mondde uit in een gedeelde fascinatie voor de incomplete werken van Mozart, de kleine onuitgegeven werkjes die in schril contrast staan met zijn groot verspreide werk, schetsen, dansjes.
Duizenden studies liepen er al over Mozart, met minstens evenveel hypotheses. Maar laat ons eerlijk zijn, Genieën zijn nu eenmaal niet te voorspellen. Alleen de kwetsbare mens, brengt de echte klank naar boven, iets waar geen enkele studie van de mogelijke afloop van een besteld werk tegenop kan. Vanuit deze gedachte wordt zonder enige hoogmoed naar de oorsprong gegrepen, die wordt uitgevoerd vanuit het besef van de eigen beperking. Net dat zorgt voor de oprechtheid van de opname en grijpt een stuk Mozartiaanse ziel.
Men kan stellen dat Mozart een ideologische gevangene was van de markt, van zijn tijd. Tsalka laat hem hierbij vrij vliegen.
Dus nee, niet de zoveelste opname, maar een unicum om te koesteren.
GRAND PIANO – 2020 – 747313984923
http://www.michaeltsalka.com – http://www.outhere-music.com