Tekst: G.L.
Al een drietal jaren gaan in de zomermaanden erg leuke en artistiek hoogstaande concerten door in het Paul Delvaux museum in Koksijde. De drijvende kracht hierachter is Mieke Vanhaute. In haar ‘actieve jaren’ was ze directeur van de muziekacademie van Izegem en docente contrapunt aan het conservatorium van Gent. Als voorzitter van de Muziekraad voor Vlaanderen heeft zij steeds een goed zicht gehad over het muziekleven in Vlaanderen en over de talenten die zich hier ontwikkelen. In samenwerking met het Delvaux museum krijgen deze musici een podium om, omringd door een zomers publiek, hun kunnen te presenteren. Alledaagse programma’s zijn het zeker niet, want een piano is niet ter beschikking.
‘ Delvaux in Kleur en Klank’ omvat dit seizoen 4 concerten met een extra concert in oktober als afsluiter.
Jiska Lambrecht, viool en Iedje van Wees, cello, leerden elkaar kennen gedurende hun studie in Keulen, waar ze terecht kwamen bij leraars als Barnabas Kelemen, Johannes Moser en Ilya Gringolts. En alhoewel de ene haar carrière zich nu verder ontplooit in Zurich en de andere in Den Haag, toch weten ze elkaar te vinden om samen een viool-cello duo te vormen dat de hoogste toppen haalt.
Naast haar activiteiten als soliste is Jiska tevens ook primarius van het Turicum strijkkwartet dat nog niet zo heel lang geleden een prestigieuze onderscheiding wist te behalen in de Szymanowski wedstrijd in Polen. Iedje van haar kant werd laureate van de cellowedstrijd ‘ Edmond Baert’ in Brussel en is nu aanvoerder van de cellosectie in het Residentie Orkest in Den Haag.
Hun optreden in het museum begonnen ze heel luchtig met een versie van enkele van de tweestemmige inventies van Bach, die hij schreef als klavecimbel-oefeningen voor zijn zoon Wilhelm Friedemann, maar die uitmuntend en fris klonken in de viool-cello versie.
De Aria met als ondertitel ‘Encuentro con la Virgen’ van Wilfried Westerlinck vindt zijn oorsprong in een wiegende processie die hij meemaakte in een klein Spaans dorpje. Een rustige maar toch gebalde opklimmende vioollijn die een aantal malen herhaald en geïntensifieerd wordt, gewoon ondersteund door wat we kunnen noemen een volgbas in pizzicato. Een stuk dat best goed onthaald werd door het publiek.
Leuk waren de vijf samengebrachte Hongaarse volksmelodieën van Bela Bartok. Het Duo Misia ging de scherpe harmonieën en dansritmes, die Bartok zo meesterlijk steeds weet naar voor te brengen, niet uit de weg . Peper en zout!
Het centrale werk was ongetwijfeld de 4-delige Duo-Sonate van Maurice Ravel. Hij schreef ze ter herinnering aan Claude Debussy. Ravel zelf werkte er drie jaar aan, nadat hij ‘La Valse’ had afgewerkt. In de Sonate is de klare lijn en het evenwicht tussen beide instrumenten van belang. Het is ook een compositie waarin nieuwe ideeën ontstaan die groeiden uit Ravels belangstelling voor het werk van Stravinski en Schönberg. Hierdoor vraagt de beluistering veel van de luisteraar, en die kan alleen maar bediend worden door musici die zich dit werk eigen hebben gemaakt,door zich met hart en ziel in te graven in een taal die uitgaat van melodische verzelfstandiging en niet van harmonische bekoring. Deze twee jonge musiciennes hebben dit goed begrepen en ontplooiden met zwierig gemak de verschillende lijnen en de ritmische diversiteit van dit meesterwerk.
Van Mieke Vanhaute konden we nieuw werk beluisteren dat uitgaat van het element ‘zee’, zoals dat voorkomt in het bevreemdend werk van Paul Delvaux. Alles gebeurt hier in stilte, erg diffuus en is een zoektocht naar verfijning. Bijna naar het ontstaan van de klank zelf. De zee als mysterie. De klank als mysterie. In haar inleiding vertelde de componiste dat de notennamen, die vervat zijn in de naam van de schilder, haar het muzikaal materiaal leverden, en die ze verder manipuleert tot bruikbaar klankmateriaal dat omzichtig ontsluierd wordt.
Mieke Vanhaute omschrijft haar muziek als ‘ fluistermuziek’. De creatie van deze ‘Behind the sea’ voor viool en cello was in uitstekende handen van Jiska en Iedje, die er een boeiende en adequate lezing van gaven, tot vreugde van een dankbaar publiek. Een werk dat absoluut op vele podia best zijn plaats mag hebben.
Als slotstuk werd door het Duo Misia gekozen voor Castillo Interior van de Letse componist Peteris Vasks, een generatiegenoot van Mieke Vanhaute. Hier zitten we in die typisch Baltische muziekwereld waar religieuze elementen worden gecombineerd met een zoektocht naar eenvoud en schoonheid in de natuur. Hierdoor krijg je over het algemeen een prettig in het oor liggende muziek waar weinig muzikaal conflict in te zoeken is. Als opbouw worden afzonderlijke episodes naast elkaar gezet. Castillo Interior dateert uit 2013 en vindt zijn uitgangspunt in de mystiek van de Heilige Teresa van Avilla.
Een intiem einde voor een schitterend concert waarin de stilte en beheersing als leidraad golden. Beide solisten van het Duo Misia (Jiska Lambrecht en Iedje van Wees) lieten zich als ware en vlotte virtuozen op hun instrument kennen en wisten nauwgezet bij elk werk de juiste toon te treffen.
Neen. Je moet niet steeds naar de grote concertzalen gaan om boeiende concerten te kunnen beleven.
Concertreeks ‘Delvaux in Kleur en Klank’
Programma 2025
* Jiska Lambrecht, viool & Iedje van Wees, cello
3.05.2025 – 19.00u
* Hélène Servaes en Laura Pok, fluitduo
29.05.2025 – 19.00u
* Emma Wills, gitaar
24.07.2025 – 19.00u
* Thomas Langglois, luit
16.08.2025 – 19.00u
* Slotconcert
Philippe Thuriot, accordeon
Sint Pieterskerk – Koksijde-dorp
26.10.2025 – 17.00u
Alle info & kaarten via het Paul Delvaux museum
058 52 12 29
www.delvauxmuseum.be